Makale Başlıkları
Nikola Tesla Kimdir?
Ünlü bir mühendis ve fizikçi olan Nikola Tesla, elektrik enerjisi üretimi, iletimi ve uygulamasında onlarca atılım yapan bir bilim adamıydı. Nikola Tesla, 1856 yılında, o zamanlar Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun bir parçası olan Hırvatistan’ın Smiljan kentinde doğdu. Babası Sırp Ortodoks kilisesinde rahip ve annesi de ailenin çiftliğini yönetiyordu.
Çok küçük yaştayken erkek kardeşini bir kazada kaybeden Tesla, daha 7 yaşındayken hayat boyu süren akıl hastalıklarının ilk belirtilerini yaşamaya başladı. Daha çok küçük yaşlardayken bile etrafındakileri şaşırtmayı başaran Tesla, kitapların tamamını ve logaritmik tabloları ezberleyebilirdi. Yabancı dilleri kolayca öğreniyordu ve sadece birkaç saat uykuyla günler ve geceler boyunca çalışabiliyordu.
Çocukken tuhaf bir çocuk olarak tanımlanan Tesla, kimsenin kendisine dokunmasına asla izin vermiyor, ışıltılı nesnelere normalden çok fazla ilgi duyuyor ve insanlarla iletişim kurmakta sıkıntı çekiyordu. Daha sonra bakıldığında Nikola Tesla‘nın açık bir şekilde otizm belirtileri gösterdiği gün yüzüne çıktı. Hatta şizofreni belirtileri de gösteriyordu.
Olgunlaştıkça, olağanüstü bir hayal gücü ve yaratıcılığın yanı sıra şiirsel bir yönü de ortaya çıkıyordu. Almanca, İngilizce, Fransızca ve İtalyanca dillerini bilen Tesla, hayallerini matematik ve fiziğin süslediğinin farkına vardı. Ne yazık ki, Nikola Tesla’nın hayatı hayallerinde olduğu kadar güzel bir şekilde geçmedi ve zamanında değeri bilinmedi.
Nikola Tesla’nın Hayatı ve Gençliği
19 yaşındayken mühendis olmaya karar veren Tesla, eğitim almak için Avusturya, Graz Teknik Üniversitesi‘ne gitti ve kısa süre içinde yıldız öğrenci olmayı başardı. Graz’dayken, ilk önce bir jeneratör olarak çalışan ve tersine çevrildiğinde bir elektrik motoru haline gelen Gramme dinamoyu gördü ve alternatif akımı avantaj sağlamak için kullanmanın bir yolunu tasarladı.
Hayatının sonraki altı yılını elektromanyetik alanlar ve işe yarayacak ve çalışması gereken alternatif akımdan güç alan varsayımsal bir motor hakkında düşünerek geçirdi. Takıntılı yapısından ötürü bu düşünceleri okula ve derslere odaklanmasına engel oldu. Hatta üniversitedeki profesörleri ailesini arayarak Nikola’nın uyku alışkanlıkları hakkında endişe ettiklerini söylediler.
Ancak çalışmalarını bitirmek yerine, Tesla bir kumar bağımlısı oldu, tüm okul parasını kaybetti, okulu bıraktı ve birçok kez sinir krizi geçirdi. 1881’de Tesla, yaşadığı krizlerden bir nebze kurtulduktan sonra Budapeşte’ye taşındı. Parkta dolaşırken bir anda bir sopayla toprağa iki veya daha fazla alternatif akımın oluşturduğu dönen manyetik alan ilkesini kullanan bir motor olan diyagram çizdi.
Graz Üniversitesi’nden ayrıldıktan sonra kendini toparlayıp yeniden eğitimine Charles Ferdinand Üniversitesi’nde kaldığı yerden devam etmek istedi ama Tesla’nın hayatındaki zorluklar yeniden ortaya çıktı ve babası vefat etti. Bu hüzünlü olayın ardından Tesla’nın yeniden eğitimine devam etme hayali de suya düştü ama o hayal kurmaya devam etti.
Tesla, 1882 yılında, Continental Edison Company için Paris’te çalışmaya başladı ve daha sonra 1883’te Strassburg’a atandığında, mesai saatlerinden sonra eve gelip ilk endüksiyon motorunu yaptı. 1884 yılında, cebinde sadece dört sent , kendi şiirlerinden birkaçı ve uçan bir makine için hesaplamalar vardı ve New York’a taşındı.
Nikola Tesla ve Edison’un Çalışmaları
1884’te New York’a taşınan Tesla, Edison’un Manhattan genel merkezinde mühendis olarak işe alındı. Bir yıl boyunca çalışan Tesla, Edison’u çalışkanlığı ve ustalığıyla etkiledi. Bir gün Edison, Tesla’ya DC dinamosu için geliştirilmiş bir tasarım için 50.000 dolar ödeyeceğini söyledi. Aylarca süren çalışmalardan sonra tasarımı geliştiren Nikola Tesla parasını isteyince Edison şaka yaptığını söyledi ve yollarını ayırdılar.
Tesla, daha sonralarda Amerika’da farklı işlerde çalıştı. Hatta Western Union isimli şirkette çalışarak çukur kazdı ama kafasında her zaman icatları ve hayalleri vardı. Mayıs 1888’de Pittsburgh’daki Westinghouse Electric Company‘nin başkanı George Westinghouse, Tesla’nın alternatif akım dinamolar, transformatörler ve motorlardan oluşan çok fazlı sisteminin patent haklarını satın aldı.
Nikola Tesla’nın İcatları
Nikola Tesla’nın icatları elektrikle yaptığı çalışma, verimli zihninin sadece bir tarafını yansıtıyordu. 20. yüzyılın başından önce Tesla, yüksek voltajlar ve frekanslar üretebilen, neon ve flüoresan gibi yeni ışık biçimlerine ve ayrıca X ışınlarına yol açan güçlü bir bobin icat etti. Tesla Bobinleri olarak adlandırılan bu bobinlerin radyo sinyalleri gönderip almayı mümkün kıldığını da keşfetti.
Nikola, Tesla bobini belirli bir frekanstaki bir sinyale ayarlandığı zaman, gelen elektrik enerjisinin rezonans hareketi ile büyüdüğünü keşfetti ve bununla birlikte New York’a bir sinyal göndermeye hazırlandı fakat ne yazık ki binada bir yangın çıktı ve Tesla’nın laboratuvarı kül olarak yaptığı tüm çalışmaları yok oldu.
Nikola Tesla daha sadece bir üniversite öğrencisiyken alternatif akımla çalışan bir motor için manyetik alan tasarladı ve daha sonra bu icadını geliştirerek 20. yüzyılın önde gelen güç sistemi haline gelecek olan ve o zamandan beri dünya standardı olarak kalan alternatif akım (AC) elektrik sistemini tasarladı.
Daha sonra Tesla, J.P. Morgan’a kablosuz dünya fikrini önerdiği zaman kablosuz aktarım fikirleri üzerinde çalışmaya başladı. Bu fikirden çok etkilenen Morgan ise, dev iletim kulesini inşa etmek için 150.000 doları yatırdıktan sonra, Tesla New York’ta McKim, Mead ve White’dan ünlü mimar Stanford White’ı işe aldı.
White, 1901 yılında Wardenclyffe Kulesi‘ni tasarlamak için hızlı şekilde işe koyuldu ama daha iş bitmeden Tesla’nın parasının yetmeyeceği ortaya çıktı. Wardenclyffe Kulesi bir kalıntı haline geldi ve Nikola Tesla hayatı boyunca yaşadığı en büyük çöküntülerden bir diğerini yaşadı. Bundan sonra büyük takıntılar yaşamaya ve seslere karşı hassasiyet duymaya başladı.
Nikola Tesla’nın Niagara Şelalesinde Hidroelektrik Projesi
Akan suyun potansiyel kinetik enerjiye ve mekanik enerjiye dönüştürmek için kullanma fikri yüzyıllardır ortalıkta dolaşıyordu, ancak 1800’lü yıllarda elektrik enerjisi üretmenin bir yolu olarak elektrikteki yeni gelişmeler kullanıldı. Çocukluğundan beri bunun hayalini kuran Nikola Tesla, 1895 yılında Niagara Şelaleleri’nde Amerika Birleşik Devletleri’nin ilk AC hidroelektrik santrallerinden birini tasarladı.
Beş yıl süren bir şüphe ve mali kriz kabusunun ardından proje tamamlanmaya yaklaştı. Tesla bir an için bile elde edeceği sonuçlardan şüphe etmemişti ancak yatırımcılar sistemin çalışacağından hiç emin değillerdi. Nikola Tesla ve George Westinghouse, Niagara Şelaleleri’nde ilk hidroelektrik santralini kurdu ve dünyanın elektrifikasyonunu başlattı.
Birkaç yıl içinde Niagara Şelaleleri’nde bulunan jeneratör sayısı tıpkı planlandığı gibi 10 adete ulaştı ve bu elektrik hatları tüm ülkeyi çok heyecanlandırdı. Birçok yatırımcı ABD’nin tüm hidroelektrik gücünü kendi kontrolü altına almayı ümit ediyorlardı ve ortaya neredeyse bir savaş çıktı ama bunu Nikola Tesla sayesinde başaramadılar.
Nikola Tesla, telefondan bu yana en değerli icatlar olduğu söylenen AC motorlarının ve güç sistemlerinin patentini aldı. Daha sonraki zamanlarda, Westinghouse yıkılmak üzere olduğu için Tesla’nın patentinden vazgeçmesini istedi. Onu asla dolandırmaya çalışmayan adama minnettar olan Tesla, telif sözleşmesinden vazgeçti ve dünyanın en zengin adamlarından biri olma fırsatını kaçırdı.
Nikola Tesla Ne Zaman Öldü?
1931’de, kendi 75. doğum gününde Nikola Tesla’nın icatları New York Time dergisinin kapağında yer aldı. Yaptığı tüm çalışmalar, insanlığa katkı sağlayan icatları ve engin bilgisinin aksine kendine bir ev alabilecek paraya bile sahip olamadı ve Westinghouse’un parasını ödediği otel odasında Nikola Tesla 1943 yılında borç içinde ölü bulundu.
